Elektroterapia
Dział fizykoterapii, w którym do celów terapeutycznych stosuje się prąd stały oraz prądy małej, średniej i wielkiej częstotliwości.
Galwanizacja
Zabieg miejscowy z wykorzystaniem prądu stałego, polegającego na przepływie prądu w ciele pacjenta pomiędzy dwiema elektrodami. Prąd ten nie zmienia kierunku oraz wartości natężenia
w czasie. Ten rodzaj prądu nie powoduje skurczu mięśni (ewentualne wywołanie skurczu mięśni może pojawić się podczas szybkiego włączenia napięcia – nagły skok napięcia).
Wskazania:
- nerwobóle,
- przewlekłe zapalenia nerwów, korzeni, splotów,
- zespoły bólowe w chorobie zwyrodnieniowej,
- zaburzenia krążenia obwodowego,
- porażenia wiotkie,
- utrudniony zrost kostny.
Przeciwwskazania:
- ropne zapalenie skóry i tkanek miękkich,
- stany gorączkowe,
- zaburzenia czucia,
- choroby tarczycy,
- porażenie spastyczne,
- ciąża,
- nowotwory,
- czynna gruźlica,
- zakrzepy.
Jonoforeza
Zabieg elektroterapii polegający na wprowadzeniu leku głąb tkanki przy pomocy prądu stałego. Do tego rodzaju zabiegu stosowane są leki, które ulegają dysocjacji elektrolitowej: kwasy, zasady
i sole.
Przeciwwskazania:
1. wynikające ze stosowania leku:
- uczulenia na salicylany,
- w przypadku histaminy i lidokainy zaleca się
- wykonanie próby uczuleniowej,
- nie stosuje się histaminy u osób mających
- skłonności do alergii, chorujących na astmę oskrzelową,
- stosowanie leku od małych dawek.
2. wynikające ze stosowania prądu:
- uszkodzenia skóry,
- infekcje,
- zakrzepowe zapalenie żył,
- ostra gorączka, infekcje,
- ciąża,
- nietolerancja.
Elektrostymulacja
Elektrostymulacja jest to postępowanie polegające na pobudzaniu mięśni do skurczu za pomocą prądu elektrycznego.
Charakterystyka:
- można obiektywnie kontrolować i oceniać,
- skutki są mierzalne i widoczne,
- impuls elektryczny musi być na tyle mocny aby wywołać potencjał czynnościowy we włóknie mięśnia lub nerwu.
Wskazania:
- pourazowe uszkodzenie splotów i nerwów obwodowych,
- uszkodzenia nerwów w czasie leczenia zachowawczego np. repozycja złamanej kości ramiennej z towarzyszącym jej zakleszczeniu nerwu promieniowego lub łokciowego,
- niedowład lub porażenie po założonym opatrunku gipsowego w wyniku narastającego obrzęku,
- uszkodzenie nerwów obwodowych jako powikłań pooperacyjnych,
- ucisk na nerwy obwodowe (syndrom sobotniej nocy),
- neuropatie uciskowe np. zespół cieśni kanału nadgarstka (przyciśnięcie nerwu pośrodkowego do więzadła poprzecznego dłoni).
Przeciwwskazania:
- okolica serca i u pacjentów z zaburzeniami pracy serca,
- ciąża a okolice nadbrzusza,
- po całkowitym przerwaniu ciągłości nerwu lub chirurgicznym jego zespoleniu nie wcześniej niż 2-3 tyg. po operacji (do tego czasu impulsy elektryczne mogą wpływać hamująco na proces reinerwencji).
TENS
Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (Transcutaneous Electric Nerve Stimulation) TENS jest jedną z najczęściej stosowanych technik neuromodulacyjnych. Przyczyną tego jest prostota stosowania oraz wysoka skuteczność (u 40-60% pacjentów), zwłaszcza w leczeniu przewlekłych zespołów bólowych.
Prądy Bernarda (Diadynamik)
Prądy z zakresu małej częstotliwości w postaci „prądów impulsowych”. Działają jak gdyby podwójnie, ponieważ sumuje się tutaj działanie prądu galwanicznego (basis)
i nałożonego prądu diadynamicznego (dosis). Najczęściej stosowanym zestawem prądów jest pakiet „DF, CP, LP”, działający przeciwbólowo.
Zestaw ten sprawdza się w leczeniu bólów kręgosłupa, rwy kulszowej, nerwobólów półpaścowych, nerwów międzyżebrowych jak również nerwu trójdzielnego, bolesnego barku oraz migreny.
Prądy Nemeca (Interferencja)
Prąd interferencyjny zwany również prądem Nemeca jest efektem nakładania się dwóch prądów przemiennych o średniej częstotliwości, nie wiele się różniących lub przesuniętych w fazie.
Zakres częstotliwości waha się między 1 – 100 Hz, czas trwania zabiegu to 15 – 20 min. Stosując częstotliwość 100 Hz uzyskuje się znaczny efekt przeciwbólowy.
W zakresie od 50 – 100 Hz uzyskuje się efekt przeciwbólowy z usprawnieniem procesów odżywczych tkanek (bóle mięśniowe), natomiast w zakresie 90 – 100 Hz efekt przeciwbólowy z jednoczesnym zmniejszeniem napięcia współczulnego układu nerwowego np. bolesny bark.
Impulsowe pole magnetyczne małej częstotliwości (Magnetoterapia)
Wpływ zabiegu na organizm:
- działanie przeciwobrzękowe,
- działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne,
- działanie uspokajające,
- wpływa również na zwiększenie procesów utylizacji tlenu i oddychania tkankowego,
- zwiększenie przepływu krwi w naczyniach tętniczych i kapilarach,
- przyśpieszenie procesów gojenia się ran i złamań.
Pole magnetyczne przenika przez wszystkie materiały, to pacjent nie musi się rozbierać do zabiegu. Zabiegi można wykonywać przez opatrunek gipsowy.
Nadźwiękawianie falą dźwiękową (Ultradźwięki)
Ultradźwięki – podczas zabiegu wykorzystuje się drgania mechaniczne. Podstawowym efektem działania ultradźwięków na tkanki jest działanie mechaniczne zwane “mikromasażem”, spowodowane jest wahaniem ciśnień w przebiegu fali dźwiękowej. Zabieg wywiera pozytywny wpływ na biochemię tkanek, prowadzący do ich lepszego utleniania.
Zabieg wprowadzania leków za pomocą ultradźwięków nosi nazwę fonoforezy.
Zabiegi ultradźwięków mają działanie:
- przeciwbólowe,
- przeciwzapalne,
- zmniejszające napięcie mięśniowe,
- rozszerzające naczynia krwionośne,
- hamujące procesy zapalne,
- likwidujące tzw. ostrogi piętowe,
- wpływ na enzymy ustrojowe,
- hamowanie układu współczulnego,
- przyśpieszenie wchłaniania tkankowego,
- wyzwalanie substancji histamino podobnych.
Przeciwwskazania:
- choroba nowotworowa,
- ostre objawy zapalne,
- zaawansowane zwapnienie naczyń,
- zakrzepowe zapalenie żył, żylaki, zakrzepica,
- zmiany skórne zwłaszcza w przebiegu chorób zakaźnych,
- stan ogólnego wyniszczenia organizmu,
- rozrusznik serca,
- metal w miejscu poddanemu zabiegowi,
- okolica nasad kości u dzieci,
- ciąża.